پتانسیل دگرآسیبی اندام‌های مختلف زیره سبز بر جوانه‌زنی و رشد اولیه نخود

به منظور بررسی اثرات آللوپاتی بخش‌های مختلف زیره سبز بر جوانه‌زنی و رشد اولیه نخود آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار در سال 1393 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی نوع اندام (اندام هوایی و بذر) و غلظت‌های مختلف عصاره (صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد) بود. نتایج نشان داد که نوع اندام تأثیری بر وزن خشک و طول ساقه‌چه و ریشه‌چه نداشت اما زمان رسیدن به 5، 10، 50 و 90 درصد جوانه‌زنی، حداکثر جوانه‌زنی و سرعت جوانه‌زنی را تحت تأثیر قرار داد و اثر بازدارندگی بذر نسبت به اندام هوایی بیشتر بود. افزایش غلظت عصاره به صورت معنی‌داری کلیه خصوصیات جوانه‌زنی نخود را تحت تأثیر قرار دارد. با افزایش غلظت عصاره از صفر به 100 درصد، طول ریشه‌چه، حداکثر جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی به‌ترتیب 84/99، 17/99 و 54/94 کاهش پیدا کرد. افزایش غلظت عصاره از صفر به 50 درصد زمان رسیدن به 5، 10، 50 و 90 درصد جوانه‌زنی را به‌ترتیب 15/55، 71/57، 48/60 و 70/64 درصد افزایش داد. با افزایش غلظت عصاره اثرات بازدارندگی بذر نسب به اندام هوایی بیشتر بود. غلظت 50 درصد عصاره بذر و غلظت 100 درصد عصاره اندام هوایی سبب بیشترین اثر بازدارندگی جوانه‌زنی در نخود شد. در مجموع نتایج نشان داد که اثرات آللوپاتیک در بذر نسب به اندام هوایی در زیره سبز بر جوانه زنی نخود بیشتر است.